Cách làm tài liệu học tốt là một công cụ bạn cần có để thoát ra khỏi căng thẳng khi đi học. Khi bạn có một quyển sách, một tập bài giảng, và một đống bài tập, bảng biểu, thật khó có thể biết nên bắt đầu từ đâu. Bằng cách học một vài mẹo sắp xếp, tìm đúng chỗ để thông tin, dùng tài liệu hướng dẫn học để tối đa hóa khả năng của bạn, việc học sẽ trở nên hiệu quả hơn rất nhiều. Xem Bước 1 để biết thêm chi tiết.
Phương pháp 1 trong cách làm tài liệu là chọn hình thức phù hợp với chức năng.
Có nhiều loại tài liệu hướng dẫn học khác nhau, mỗi loại tài liệu được định dạng để phù hợp với từng môn học và phong cách học. Dù bạn đang tìm loại nào thì một loại tài liệu hướng dẫn học không chỉ phù hợp với môn học mà còn thích hợp với nhu cầu cụ thể trong việc học môn đó. Hãy tổ chức thông tin thành một tài liệu hướng dẫn học dễ sử dụng nhất có thể.
- Nếu bạn là người học theo trực quan: Hãy cân nhắc sử dụng các khối được tô màu trong tài liệu hướng dẫn học, hoặc vẽ sơ đồ ý tưởng để thông tin được viết ra dễ tiếp cận hơn.
- Nếu bạn suy nghĩ theo kiểu tuyến tính: Hãy sắp xếp thông tin theo trình tự thời gian hay thứ tự chữ cái, bạn có thể học mọi thứ theo chuỗi trước khi học tiếp sang môn khác.
- Nếu bạn cần kết nối thông tin theo cảm xúc: Để có thể hiểu chúng, hãy sắp xếp các ghi chú như một câu chuyện để có thể học dễ dàng hơn. Chuyển những khái niệm toán học thành một câu chuyện, và sắp xếp tài liệu hướng dẫn học thành một truyện ngắn mà bạn có thể kể lại để nhớ được việc áp dụng các công thức.
- Nếu bạn có thể nhớ thông tin nhanh chóng: Hãy dùng định dạng giúp bạn nhớ hiệu quả hơn, dù đó là thu âm các từ và định nghĩa rồi nghe lại bằng iPod trong suốt cả ngày, hay tạo ra các thẻ ghi thông tin và tự kiểm tra thường xuyên.
Phương pháp 2 trong cách làm tài liệu là vẽ bản đồ khái niệm để nối các ý chính và ưu tiên thông tin.
Sơ đồ khái niệm liên quan đến việc viết từng ý chính vào từng hộp riêng, và kết nối các ý chính đó theo trình tự thời gian hay mức độ quan trọng. Sau đó, nối các nhánh thông tin liên quan xuất phát từ các ý chính. Phương pháp hướng dẫn học này giúp bạn thấy được cách thông tin học tập liên kết với nhau để tạo ra một khái niệm chung.
- Một ví dụ về bản đồ khái niệm trong chương lịch sử các chuyến bay vũ trụ liên quan đến tựa đề “Chạy đua trên vụ trụ”, được chia ra làm hai hạng mục riêng biệt dành cho Hoa Kỳ và Liên Bang Xô Viết, với những số liệu liên tục về những chuyến bay, dự án, thành công và cả thất bại.
- Dàn ý, như bạn đôi khi phải viết để làm bài luận, là một ví dụ về bản đồ khái niệm. Nếu việc gạch đầu dòng các công việc và tổ chức thông tin theo cách mà bạn thấy hữu ích thì hãy lập dàn ý để học. Dàn ý có thể là tài liệu hướng dẫn học, nhưng chỉ khi bạn thấy điều đó dễ dàng. Nếu thấy khó thì hãy tìm cách khác.
- Vẽ sơ đồ thông tin kỹ thuật có thể giúp trình bày quy trình hay thủ tục dễ nhìn hơn thay vì viết ra một loạt các bước hướng dẫn. Cách này được thực hiện bằng việc bắt đầu một khái niệm chính và sắp xếp theo hướng từ trái sang phải theo cách làm nổi bật những yếu tố quan trọng theo thứ tự mà chúng sẽ xảy ra.
- Mốc thời gian là cách làm tốt để ghi những sự kiện có tính chất lịch sử, thường được dùng trong các môn như lịch sử, chính trị và sinh học.
Mách bạn những kỹ năng mềm cho học sinh THPT không thể bỏ qua là những kĩ năng mềm cần có trong quá trình học tập các bạn có thể tìm hiểu thêm
Phương pháp 3 trong cách làm tài liệu là dùng biểu đồ so sánh để làm nổi bật điểm khác biệt trong các khái niệm chính.
Tạo tài liệu hướng dẫn học bằng cách sử dụng biểu đồ hoặc bảng so sánh khi cần so sánh và đối lập các nhóm ý liên quan đến nhau. Bạn có thể dùng bảng để sắp xếp những điểm tương tự trong lịch sử hoặc sinh học, hoặc để so sánh những tác giả khác nhau trong chương trình văn học.
- Ví dụ như, một biểu đồ so sánh thu thập thông tin về các loài cây khác nhau có thể có tên của chúng trong những cột khác nhau với thông tin về xuất xứ, họ của cây và đặc tính của chúng trong những dòng bên dưới. Nhờ đó bạn có thể sắp xếp thông tin để nhanh chóng thực hiện việc so sánh và đánh giá.
- Bạn cũng có thể tận dụng các biểu đồ so sánh khi học văn, hãy đưa các nhân vật trong truyện vào các cột khác nhau với những nét tính cách hoặc thông tin khác dưới mỗi nhân vật. Tương tự, thông tin từ hai cuốn tiểu thuyết khác nhau có thể được tổ chức rõ ràng trong bảng so sánh giống như vậy.
Phương pháp 4 trong cách làm tài liệu là hãy dùng thẻ ghi thông tin hoặc thẻ khái niệm để ghi nhớ từ vựng.
- Hãy viết một khái niệm quan trọng lên mặt trước của mỗi phiếu ghi mục lục, mặt đằng sau ghi bất cứ dữ kiện gì bạn muốn liên kết với khái niệm quan trọng đó. Hãy tự mình quay vòng các thẻ, hoặc dùng thẻ để tự đố mình. Để chắc chắn bạn nhớ được, lần lượt bắt đầu bằng mặt trước rồi mặt sau của thẻ. Cách này đặc biệt hiệu quả để học từ vựng tiếng nước ngoài.
Phương pháp 5 trong cách làm tài liệu là viết bài tự kiểm tra để học.
Soạn bài kiểm tra luyện tập là cách tuyệt vời để phân tích nội dung bạn sẽ được kiểm tra bởi hai lý do: nếu bạn nghĩ điều gì sẽ được đưa vào bài kiểm tra, bạn sẽ suy nghĩ giống như giáo viên của bạn, và nếu bạn có thể đoán được câu hỏi, bạn sẽ đi trước một bước.
- Cố gắng tìm ra điều gì đó nếu bạn phải làm bài kiểm tra dạng câu hỏi trắc nghiệm, điền vào chỗ trống, hay trả lời câu hỏi dạng tiểu luận. Hãy chuẩn bị bằng cách viết ra các câu hỏi thuộc dạng mà bạn sẽ được kiểm tra.
- Nhiều giáo viên sẽ sẵn sàng cho bạn tham khảo những dạng bài kiểm tra cũ, nếu họ có. Sách giáo khoa cũng thường có những bài kiểm tra mẫu, đây là cách tuyệt vời để học. Mặc dù có thể cảm thấy căng thẳng hơn khi phải làm nhiều bài kiểm tra nhưng đó là cách tốt để học, thậm chí là cách để bạn biết trước câu hỏi gì sẽ được dùng để kiểm tra.
Phương pháp 6 trong cách làm tài liệu là học các hướng dẫn khác nhau.
Hãy tạo một tài liệu hướng dẫn học với sự tổng hợp của các định dạng, dùng những khái niệm chính và hỗ trợ thông tin mà bạn rút ra từ tài liệu học. Bạn có thể viết nháp các tài liệu hướng dẫn học trên giấy, ra tay, hoặc dùng chương trình xử lý văn bản, bảng tính hoặc chương trình hướng dẫn học chuyên dụng trên máy tính để sắp xếp thông tin của mình.
- Một số sinh viên nhận thấy viết lại các ghi chú và sắp xếp thông tin thành những hướng dẫn học viết tay sẽ giúp trí nhớ kết nối với thông tin một cách thực tế hơn so với đánh máy. Trong khi việc chép lại các ghi nhớ một cách máy móc sẽ không có hiệu quả, đọc và viết lại thông tin một cách chủ động có thể giúp bạn học gấp đôi: bạn vừa học thông tin một lần khi đọc và lần nữa khi viết.
- Một cách khác trong cách làm tài liệu tốt là nếu bạn phải đánh vật với chữ viết xấu, hay đơn giản là thích làm việc trên máy tính hơn, thì cứ thoải mái đánh máy tài liệu hướng dẫn học của mình và làm cho nó trở nên sinh động như bạn muốn, in ra hoặc đọc trên điện thoại.
Cảm ơn các bạn đã tham khảo bài viết tổng hợp cách 6 cách làm tài liệu học tốt của CNV. CNV mong rằng các bạn đang còn ngồi trên ghế nhà trường có những năm học thật hiệu quả.
Đừng quên tham khảo thêm các thiết bị inox nhà bếp chất lượng cao của CNV nhé!